![]() |
Tweet |
Tarihi miras, yerel üretimle birleşiyor; Çeşme damla sakızı uluslararası pazarlarda boy göstermeye hazırlanıyor.
Çeşme Sakız Üreticileri, damla sakızını yerelden çıkarıp küresel pazara taşımak için iddialı bir adım atıyor. Çeşme Sakız Üreticileri Derneği Başkanı İbrahim Topal, “Sakız sadece Çeşme’ye veya Sakız Adası’na ait bir ürün değil; dünya mirası niteliğinde bir değer. Biz bu değeri, ortak akıl ve dayanışmayla gelecek nesillere taşımayı hedefliyoruz” dedi.
Topal, Sakız Adası’ndaki üreticilere de iş birliği çağrısında bulunarak, “Ortak araştırmalar ve bilgi paylaşımı için Yunanlı dostlarımızla iş birliğine açığız. Eğer iki taraf arasında bir köprü kurulabilirse, bu, geleceğe dönük güçlü bir başlangıç olur” ifadelerini kullandı.
Otuz Yıllık Emek ve Köklü Bir Geçmiş
Dernek, yaklaşık otuz yıllık bir emeğin ürünü olarak hayata geçti. Topal, “1995’te çiftlik çalışmalarına başladık. Şu anda 92 ila 150 ağaç arasında değişen sakız ağaçlarından üretim yapıyoruz. Bu yolculuk sabır ve emek gerektirdi” dedi.
Sakız üretiminin Çeşme’de köklü bir geçmişe sahip olduğunu hatırlatan Topal, “1950’lerde bir heyet sakız ağacını bu bölgede yetiştirmek için görevlendirildi ve 15–20 fidanla denemeler yapıldı. O yıllarda da sakız üretimi konusunda bilinç vardı. Ancak ekonomik ve toplumsal değişimler nedeniyle bir dönem ihmal edildi” diye ekledi.
Sakız Anadolu’nun da Mirası
Topal, sakızın tarihsel olarak sadece Sakız Adası’na ait olmadığını vurgulayarak, “Sakız, Anadolu topraklarında asırlardır var. Osmanlı döneminde Sakız Adası’nda üretim büyük önem görmüş ve üreticilere bazı ayrıcalıklar tanınmış. Sakızın tarihsel olarak coğrafyamızla güçlü bir bağı var” dedi.
Kadın Emeğiyle Yükselen Üretim
Sakız üretiminin yeniden canlandırılmasında kadın üreticilerin öncü rol oynadığını belirten Topal, “Bu çalışmaları çoğunlukla kadın üreticilerimiz, dernek ve kooperatif çatısı altında yürütüyor. Biz hiçbir zaman sadece ticari bir proje ile başlamadık; dayanışma ve ortak üretim ön planda” dedi.
Türkiye’nin yıllık 10–12 ton sakızı Yunanistan’dan ithal ettiğini hatırlatan Topal, “Öncelikli hedefimiz ülkemizin kendi sakız ihtiyacını karşılamak. Ardından üretimi artırarak dış pazarlara açılacağız” ifadelerini kullandı.
Yerelden Dünya Pazarına
Dernek üyesi Hasan Ege Tütüncüoğlu, uluslararası taleplerin arttığını belirterek, “İki yıl önce eski anaç ağaçlarımızdan yaklaşık 100 kilo üretim gerçekleştirdik. Çeşme’deki ihtiyacın tamamı şu anda ithalatla karşılanıyor. Önceliğimiz yerel ihtiyacı karşılamak ve ithalatı azaltmak” dedi.
Tütüncüoğlu, 20 bin yeni ağacın 4–5 yıl içinde verime geçmesiyle yıllık üretimin 1,5 tona ulaşacağını açıkladı. “Üretimimizin bir kısmını Amerika’nın Miami kentine gönderdik, bu hafta da Malezya’dan aylık 5 kilogramlık düzenli alım içeren 50 kiloluk bir anlaşma yaptık. Bu, tanıtım yapılmadan gelen ilk uluslararası talep olması açısından çok değerli.”
Üniversitelerle yürütülen Ar-Ge çalışmalarının tamamlanmak üzere olduğunu belirten Tütüncüoğlu, “Çok kısa süre içinde Çeşme Damla Sakızı, gastronomi dışında farmakoloji ve kozmetikte de dünya pazarında yerini alacak” dedi.
Kooperatiften Sakız Ağaçlandırma Projesi
Çeşmeköy Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Kazım Beyaz, projelerini anlattı:
“Kooperatifimiz, yerel üretimi desteklemek ve tarım ürünlerinin pazarlanmasını sağlamak amacıyla kuruldu. Çeşme Belediyesi ile yaptığımız protokol kapsamında kamuya ait alanları sakız ağaçlarıyla donatıyoruz. Üreticilerimizden aldığımız fideler, bu alanlara dikiliyor ve gelecekte ekonomik değer olarak üreticilere geri dönüyor.”