AMAN DOKTOR! 14 MART TIP BAYRAMI

Sultan II. Mahmut yozlaşan Yeniçeri Ordusu’nu ortadan kaldırıp, yeni bir ordu kurar Bu yeni ordunun ise hekimlere ve cerrahlara ihtiyacı vardır.  21 yaşında iken hekimbaşılığını yapan Hekimbaşı Mustafa Behçet Efendi 26 Aralık 1826’da II. Mahmut’a bir dilekçe ile müracaat ederek bir tıp okulu kurmak istediğini söyler ve Padişah’tan onayı alır.

Bu onayla II. Mahmut döneminde, 14 Mart 1827'de, Hekimbaşı Mustafa Behçet'in önerisiyle Şehzadebaşı'ndaki Tulumbacıbaşı Konağı'nda ''Tıphane-i Amire ve Cerrahhane-i Amire'' adıyla ilk tıp okulu kurulur. 

 

Bu okulun kurulduğu gün (14 Mart 1827) Türkiye'de modern tıp eğitiminin başladığı gün olarak kabul edilir. Okulun kuruluş günü olan 14 Mart da ülkemizde "Tıp Bayramı" olarak kutlanır. Kutlanır da ilk kutlamanın 1919 yılının 14 Mart'ında işgal altındaki İstanbul'da gerçekleşir.

 

TIP BAYRAMI, tıp mesleği mensuplarının yurt savunma hareketi olarak başlar… 

Tıbbiye 3. sınıf öğrencisi Hikmet Efendi’nin (Hikmet Boran) önderliğinde tıp okulu öğrencileri işgali protesto için toplanırlar. 

 

1919 Mart ayında İstanbul'da Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane (nam-ı diğer Gülhane Askerî Tıp Akademisi) İngilizler tarafından işgal edilmiştir. Tıbbiye öğrencileri okulu kurtarmanın yollarını ararlar. İşgalcileri işkillendirmeyecek bir yol bulmaları gerekmektedir. Bu nedenle topluca okulun kuruluş yıldönümü olan 14 Mart’ı kutlamaya karar verirler. Ama asıl maksat işgali protestodur. Ve o gün Tıbbiyeli Hikmet Efendi önderliğinde büyük bir gösteri yapılır. Okulun iki kulesi arasına koca bir Türk bayrağı asılır. Bunu gören işgal kuvvetleri olaya direk müdahale ederler fakat durduramazlar. 

 

Tıbbiyelilerin temsilci olarak seçtikleri Tıbbiyeli Hikmet Efendi tutuklanmamak için İstanbul’dan kaçar ve daha sonra da Sivas Kongresine Askeri Tıbbiye temsilcisi olarak katılır.

Tıbbiyeli Hikmet Efendi Sivas Kongresi’nde yaptığı manda karşıtı konuşması ile tanınır. Tıbbiyeli Hikmet Efendi’nin konuşmasını şöyle anlatır:

 

7 Eylül 1919’da yapılan ikinci celsede verilen önergede Hikmet Beyin de imzası vardır. Kongrenin 9 Eylül 1919 gecesi, mandacılık tartışmasında bu konuyla ilgili olarak Atatürk’e hitaben yaptığı konuşmada Tıbbiyeli Hikmet Efendi şöyle der:

‘’Paşam, murahhası bulunduğum Tıbbiyeliler beni buraya istiklâl davamızı başarma yolundaki mesaiye katılmak üzere gönderdiler, mandayı kabul edemem. Eğer kabul edecek olanlar varsa, bunlar her kim olurlarsa olsunlar şiddetle red ve takbih ederiz. Farz-ı muhal, manda fikrini siz kabul ederseniz, sizi de reddeder, Mustafa Kemal’i vatan kurtarıcısı değil vatan batırıcısı olarak adlandırır ve tel’in ederiz (lanetleriz)’’

 

Bu konuşmayı Mustafa Kemal şu sözleriyle değerlendirir:

‘’Arkadaşlar, gençliğe bakın; Türk millî bünyesindeki asil kanın ifadesine dikkat edin! Gençler, vatanın bütün ümit ve istikbali size, genç nesillerin anlayış ve enerjisine bağlanmıştır..,"

Mustafa Kemal sonra Hikmet Bey’e dönerek: "Evlat; müsterih ol. Gençlikle iftihar ediyorum ve gençliğe güveniyorum. Biz, azınlıkta kalsak dahi mandayı kabul etmeyeceğiz. Parolamız tektir ve değişmez: 

‘YA İSTİKLÂL YA ÖLÜM!’” der… 

Mustafa Kemal'in bu sözleri üzerine Hikmet Bey de yerinden fırlayıp, “Var ol Paşam!.." diyerek Mustafa Kemal’in elini öper…

Hikmet Bey daha sonra Kurtuluş Savaşı’na katılır… Savaştan sonra genel cerrah olarak görev yapar… Aslen Balıkesir Savaştepe’lidir. Gazeteci ve sanatçı Orhan Boran'ın babasıdır.

14 MART TIP BAYRAMI; ''Anneler Günü’’, ‘’Babalar Günü’’, ‘’Sevgililer Günü’’ gibi dış kaynaklı, tüketim ekonomisini kalkındıracak uyduruk enternasyonel bayramlardan değildir.  

 

14 Mart, özbeöz Türk’ün, Türk tabiplerinin 1919 Mart'ında İstanbul’un İngiliz işgaline karşı özgürlük ve bağımsızlık mücadelesini başlattığı gündür... 

 

14 Mart, sıradan bir meslek örgütünün kuruluş yıldönümü de değildir. 14 Mart TIBBİYENİN emperyalist güçlerin karşısına fiilen ve resmen dikilişinin yıl dönümüdür. 14 Mart, sadece bize özgü bir bayramdır.

Günümüzde mevkii ve makam sahibi olup, yetki ve sorumluluk taşıyanlar bugün ''Tıp Bayramı'' diye doktorlarımıza, tabiplerimize gün boyu methiyeler düzüyorlar... 

Kuru kuru methiye düzmek yetmez!

 

Özellikle pandemi sürecinde çalışma şartlarını, saatlerini, ailelerini ve sevdiklerini düşünmeden fedakarca mücadele eden sağlık emekçilerimize.

 

Kaza olur Aman Doktor!

Yediğinden zehirlenirsin Aman Doktor!

İçtiğin su, aldığın hava kirlidir Aman Doktor!

Çocuğun ateşlenir Aman Doktor!

Annen, baban kalp krizi geçirir Aman Doktor!

Kilo alır, nefes alamazsın Aman Doktor!

Psikolojin bozulur Aman Doktor!

Koronavirüs patlar Aman Doktor!

Aman Doktor! tamam da...

Her kafası bozulan hasta yakını tarafından darp edilen, fazla iş yükünü çeken, kötü koşullarda çalışan, özensizce yemek verilen, stres, performans baskısı ile kendi doktorunu hasta eden Sağlık Bakanlığı’na kim Aman Diyecek! 

 

Biz yine verdikleri bu kutsal mücadeleden dolayı kutlayalım bu günü

 

Fedakarca mesleğini icra eden sağlık emekçilerinin hak ettikleri koşullarda çalışabilmeleri dileği ile 14 MART TIP BAYRAMI KUTLU OLSUN.