LAL DENİZLİ’NİN PROJE SUNUM TOPLANTISINDAN GÖZLEMLER

Ilıca Otel’in büyükçe bir salonunda gerçekleşen “Proje Sunum Toplantısı”na yüksek sayıda katılım gerçekleşti. Modern bir toplantı hazırlığı yapılmış. Modern olmayanı ve bizim bir türlü beceremediğimiz yanı ise, verilen toplantı saatinden yaklaşık bir saat sonra başlaması idi.

Katılımcılar arasında Çeşmeliler, İzmirliler ve İstanbullular vardı doğal olarak. Çeşme her ne kadar İzmir’in bir ilçesi olsa da bir süredir İstanbul’un da mevsimlik ilçesi konumunda. Hem nüfus hem de sermaye olarak.

Çeşme siyaseti hakkında fikir verecek görüntü ise, iki hafta önce Çeşme Meydanında “İthal aday istemiyoruz” diye slogan atan ve “Çeşme Ekosuz olmaz” diye pankart açanların, “Çeşme Lal ile daha güzel” gayretleri idi. Yani kısa süre öncesinde, Eko’nun sağ kolu, sol kolu, yan kolu konumunda yarışan bazı kişilerin, “dün dündür, bugün durum başka” konumuna çok kolay uyum sağlaması dikkat çekiciydi.

Önceden koltuklara bırakılmış olan Projeler broşüründe yer alan vaatler görsel bir sunum şeklinde CHP Çeşme Belediye Başkan Adayı Lal Denizli tarafından yapıldı. İçeriği ve görselleri hazırlayan ekip, aynı zamanda Denizli’nin siyasi ekibini de oluşturuyor sanırım. Okumuş gençler bu ekipte ön planda.

Sunumda ve broşürde anlatılan projelerin büyük bir bölümü sosyal politikalara yönelik olanlardı. Kadınlara, gençlere, yaşlılara, engellilere, çiftçilere ve sokak hayvanlarına yönelik destekleri içeren bu projeler, doğal olarak her il ve ilçe için genel geçerliliği olan projeleri içeriyordu.

Sağlık taramaları ve sağlık destek hizmetleri konusunda da iddialı vaatler söz konusu idi.

İlçe belediyesi bünyesinde bu sosyal politikalar ve sağlık hizmetleri konusunda bunca proje gerçekleşebilir mi bilemiyorum. Belirtilen içerik ve kapsam, bütçe ve personel konusunda bunlara ne kadar olanak sağlayacaktır? Zaten oldukça şişkin olan personel sayısı daha da artırılınca, bu defa da söz konusu yatırımlar için ne kadar fırsat olacaktır? Bunlar mutlaka hesaba katılmıştır.

Çeşme’ye özgü sayılabilecek çok sayıda vaat içeriyor sunum. Çoğu turizm ile ilgili bu projelerde kültür rotaları, yeni kültür merkezi gibi vaatler dikkat çekiyor. Yerel sanatçılar desteklenecek önerisi de ilginç geldi doğrusu. Belediyeler genellikle popüler sanatçılara bol miktarda kaynak aktararak gösteriş belediyeciliğini tercih ederler.

Ildırı-Germiyan-Karaköy kültür ve tarih rotasını yaklaşık sekiz on yıldır gerçekleştirdiğimiz için, bu bana doğal olarak sempatik geldi. Üzerinde daha çalışılabilir tabi. Alişar/Alaşar köyü de eklenebilir belki.

Projeler iyi niyetle ve idealist duygu/düşünceler ile oluşturulur. Bunların tamamı gerçekleşmese de hedef konmuş olur. Ya da gerçekçi olmadığı düşünülenler terk edilir veya bunlara yenileri de eklenebilir.

Bu sunumda yer alan kanalizasyon sorunu, Çeşme’nin en önemli alt yapı sorunu. Bu hizmet Büyükşehir Belediyesi yetkisinde. Zaten ilçe belediye imkanlarını her bakımdan aşan bir iş. Onun için doğrudan Çeşme Belediyesinin projesi olmasa da, İzmir Büyükşehir Belediyesinin ve Meclisinin bir ortağı olarak bu projenin orada takipçisi olmak da Belediye yöneticilerinin görevidir.

Elektrik alt yapısı önemli bir sorun. Bu kadar sıkça elektrik kesintisi olan başka ilçe yoktur herhalde. İşin trajikomik ya da trajedik yanı ise, Çeşme’nin en fazla RES ve GES’in yer aldığı bölgelerden biri olması.

Elektrik alt yapısı güçlendirilecek vaadi olmasına rağmen, bu da Belediyenin görev ve yetki alanında bulunmamaktadır. Ancak ilgili şirkete gerekli baskıları yapmak ve bu konuda girişimde bulunmak pekala belediyenin görevleri arasında sayılabilir.

Çeşme’de belediyecilik, Tek Adam modeline uygun ve demokrasisiz işliyor uzun zamandır. Belediye Meclisi de ona göre dizayn ediliyor. Bu defa farklı uygulama olacak mı? Yani şeffaflık ve katılımcılık sağlanabilecek mi? Bu da park ve kaldırımlar kadar önemli bir projedir.

Mahallelerde halk buluşmaları düzenleyeceğiz ve Kent Konseyini tekrar işlevsel hale getireceğiz vaatleri de bu sunumda yer almaktadır.

Çeşme için çok kritik önemde bir mesele, Çeşme Projesi konusudur. Bu konuda nasıl bir vaat var diye baktığımızda, şöyle bir cümle karşımıza çıkıyor: “Turizm Bakanlığı’nın yürüttüğü Çeşme Projesi’nin ve yasal süreçlerin takipçisi olacağız.” Tabi ki böyle olmalı. Ama bu ifade yeterince net değil. Çünkü bir siyasi tavır ve tercih belirtmiyor. Duruma göre bakacağız gibi bir izlenim edindim ben.

Bir bütün olarak baktığımızda bu vaatler ve projeler konusunda iki temel sorun vardır. Birincisi bütçe ve personel olanaklarıdır. Belediyenin bütçesinin çeşitli kaynakları vardır. Devlet payı, emlak vergileri, kira ve su gelirleri gibi birçok başka kalemden oluşur bu gelirler. Şirket gelirleri de buna dahildir. Burada ciddi kayıp ve kaçak olduğu kesin. Nitekim Sayıştay raporuna yansıyan kısmında bile yüz milyonun üzerinde kamu zararı ifade ediliyor. Kaldı ki, Sayıştay denetimi dışında birçok alan da söz konusu.

Port Alaçatı adeta bir kara delik gibi, kamu kaynağı yolsuzluğuna neden olmaktadır. Bunun da bir bölümü mahkeme kayıtlarına yansımış bulunmaktadır.

İhaleler ve emlak satışlarının eş dost kapitalizmi koşullarında gerçekleşmesi sonucu maalesef kamu kaynakları, siyasi ve ticari himayeciliğe kurban edilmektedir. Bu alandaki mali disiplin ve denetim ciddi bir kaynak imkanı sağlayacaktır.

İkinci sorun, belediye yönetimindeki siyasi yapılanmadır. Siyasetin her alanında olduğu gibi belediye yönetimleri de eş dost ilişkisiyle şekillenmektedir. Liyakat sözü, bu siyasal iklimde çok kullanılmakla birlikte, hemen hemen hiç şans bulamamaktadır.

Yeni oluşan başkanlık ve belediye meclis yapısına bakıldığında, alaylı ve mektepli karışımı bir yapı dikkat çekmektedir. Doğalı da budur. Hiç olmadığı kadar genç bir kadro yönetecek Çeşme’yi. Bu dinamizm ve idealizm enerjisi anlamında olumlu bir tablo. Ama bazı zafiyetlere de açık hale gelebilir. Kurumsal ve kentsel hafıza konusunda başka bazı desteklerle bu açığı gidermek mümkün olabilir.

Yazı uzadı. Bazı detay ve önerileri başka yazıya bırakalım.